Wat was het mooi! We kijken terug op een geweldige editie van Shift Talks. 10 dagen lang hebben we ons ondergedompeld in het thema ‘Eerlijk zullen we alles delen?’
We hebben geluisterd, gepraat, gedeeld en elkaar op allerlei prachtige plekken ontmoet. Een hele grote dank gaat uit naar al onze bezoekers, gasten, hosts, partners, collega’s en vrijwilligers die deze editie mogelijk hebben gemaakt 💚 Tot volgend jaar!
Een terugblik naar het debat De grote ongelijkmaker: Onderwijs
We worden beoordeeld op de keuzes die we maken, maar hebben we wel echt eigen keuzes? Of worden er ook veel dingen voor ons bepaald op basis van waar we wonen en in welk gezin we opgroeien? Kinderen krijgen lagere adviezen op basis van de wijk of afkomst, bewijzen rapportages. Welke rol speelt het onderwijs op het gebied van ongelijkheid? Dat is de centrale vraag die wordt gesteld tijdens de bijeenkomst van ‘De Grote Ongelijkmaker: Onderwijs’. Samen met Ester Gould en Sarah Sylbing, documentairemakers van o.a. de documentaire ‘Klassen’, Charisma Hehakaya, universitair docent op het UMC Utrecht en oprichter van het Eerste Generatie Fonds en Maarten Wolbers, onderwijssocioloog, gaat het publiek in gesprek aan de hand van een aantal stellingen.
Door: Lesha Bosman
Volgens Charisma is studeren niet iets vanzelfsprekends. Zelf was zij een eerste generatie student. Zij begon op het Maurick College in Vught en merkte daar al direct op dat scholen uitgaan van een eigen investering. Het aanschaffen van een eigen device zoals een laptop of iPad bijvoorbeeld. “Dat wordt niet verteld op een open dag van school”, aldus Charisma. “Op de universiteit zijn er allerlei ongeschreven regels die je niet kent als eerste generatie student. Uiteindelijk heb ik mijn weg gevonden, zoals zovelen die de eerste in hun familie zijn die gaan studeren. Vaak is deze groep heel krachtig en zelfstandig omdat dit niet de eerste hobbel is die ze hebben moeten nemen. Het Eerste Generatie Fonds staat deze groep bij. Zowel financieel maar zeker ook om ze bij te staan als ze ondersteuning nodig hebben op andere vlakken.”
Journalist Esther van Rijswijk is de presentator van de avond. Het onderwijs is de grote ongelijkmaker is eerste stelling die zij voorlegt aan de gasten en het publiek. Maarten Wolbers is het daar niet mee eens. “Het onderwijssysteem zorgt niet voor ongelijkheid”, is hij van mening. “Maar we creëren wel ongelijkheid binnen dat systeem. Dat wordt veroorzaakt door ouders en leerkrachten.” Daarnaast vinden Ester en Sarah niet dat het onderwijs dé grote ongelijkmaker is, maar wel één van de ongelijkmakers. Er spelen nog veel meer factoren een rol vinden zij. “Uiteindelijk zou het onderwijs de grote gelijkmaker moeten zijn. Er zijn nog maar enkele landen die op 11-jarige leeftijd al een selectie maken op het gebied van schoolniveau. Het is oneerlijk om dat op zo’n vroege leeftijd te doen. Het stamt nog uit het agrarische tijdperk waar de gedachte was niet te investeren in kinderen die toch nooit een kwartje zouden worden. Zij konden beter meehelpen op het land.” Volgens Maarten moet er juist wel een selectie plaatsvinden om ieder kind de uitdaging te kunnen bieden die het nodig heeft, maar er zouden niet zoveel consequenties aan deze selectie moeten zitten.
Volgens Charisma zijn docenten het allerbelangrijkste wapen tegen ongelijkheid binnen het onderwijs. “Ik heb geluk gehad dat het overgrote deel van mijn docenten me gestimuleerd heeft in mijn schoolcarrière”, aldus Charisma. “En daarom is het belangrijk dat het docententeam bestaat uit diversiteit”, vult een oud docent van Charisma uit het publiek aan. In het publiek zit ook een schoolleider uit het primair onderwijs. Zij is het er niet mee eens dat deze verantwoordelijkheid alleen bij de docent ligt. Volgens haar heeft het zorgteam ook een grote verantwoordelijkheid. Zij moeten bijvoorbeeld inzicht krijgen in de thuissituatie van de leerlingen. Maar volgens Sarah zet je dan alles vast. “Je moet je als school niet verschuilen achter ouders en een systeem.”
Op de stelling of de verwachtingen die we hebben van onze kinderen omhoog moeten is de zaal het redelijk eens. Voor kansrijke kinderen zou de lat juist omlaag moeten, voor kansarme kinderen omhoog. “Toen wij 25 jaar geleden onze eerste film maakten, spraken we een leerkracht en vroegen haar wat zij verwachtte van een jongetje dat erg pienter was”, vertellen Esther en Sarah. “Zij gaf aan dat voor al haar leerlingen de plantsoenendienst wel het hoogst haalbare was.” Een vrouw uit het publiek stelt dat er geen kansarme of kansrijke kinderen zijn. Er zijn alleen kansrijke kinderen die in een kansarme of kansrijke omgeving opgroeien. Hierop reageert een man uit het publiek dat het ook gaat over normen en waarden in de samenleving. “Wij waarderen verschillende beroepen en mensen op een bepaalde manier. Het oordeel van mensen is er altijd. Maar wat en wie is nou werkelijk van waarde en wie bepaalt dat?”
Ongelijkheid is volgens Maarten van alle tijden. “Het is zelfs wenselijk”, aldus de onderwijssocioloog. “Maar je kunt het wel verminderen. Als we kijken naar de jaren ’50 en ’60 zien we dat het kan. In die tijd is de ongelijkheid enorm afgenomen. Er is toen heel veel verborgen talent blootgelegd. We streven in onze samenleving naar het hoogst haalbare. Daarin maken we elkaar helemaal gek. Ik denk dat we daarvan af moeten. Laten we de verwachtingen die we hebben aan de bovenkant en aan de onderkant bijstellen. Ik denk dat we dan de ongelijkheid al een stuk kunnen verminderen.”
Foto’s: Ben Nienhuis
Verslag van de keynote speech van Édouard Louis
Bestaanszekerheid, geweld, ongelijkheid, begrippen die vaak worden gebruikt in de huidige samenleving en die voor veel mensen geen gevoelswaarde meer hebben. Het zijn loze woorden die door de tijd heen hun kracht en inhoud hebben verloren volgens Roos Slegers, assistent professor filosofie op de Universiteit Tilburg en host van de avond. Hoofdgast is de Franse schrijver Édouard Louis. “Als je de boeken van Édouard Louis leest, krijgen deze woorden hun betekenis terug”, aldus Roos. Ze worden aan de hand van personages, belichamingen, uit Édouard zijn omgeving tot leven gewekt. Als je iemand een boek geeft van de Franse schrijver, geef je volgens Slegers een verhaal waarbij iedere zin als een scherp mes ruimte uitsnijdt voor mensen die niet als vanzelfsprekend gehoord worden in de samenleving.
Door: Lesha Bosman
Dinsdag 21 november neemt de Franse schrijver Édouard Louis de uitverkochte zaal in Avans Hogeschool mee in een nieuw hoofdstuk in zijn leven. Aan de hand van 16 feiten vertelt hij over de dood van zijn broer zes maanden geleden. “Je was 38 Jaar oud,” begint Louis zijn verhaal. “Hij lag in zijn eigen braaksel in zijn appartement toen hij werd gevonden. Zijn lichaam was gebroken. Een paar maanden eerder was zijn lever opgehouden te functioneren door de alcohol. Alcohol die hij dronk om het leven dat hij had, aan te kunnen. Zijn wij niet allemaal de consequentie van ons leven? Mijn moeder belde me huilend op om te vertellen dat haar kind was overleden. Ik voelde medelijden voor haar, maar ikzelf was niet verdrietig. Ik hield niet van mijn broer.”
In de herinnering van Édouard Louis is zijn broer nooit een goed mens geweest. Hij herinnert zich nog die keer dat zijn broer chocolade had gejat en hem daarvan de schuld gaf en dreigde hem te slaan als hij de schuld niet op zich nam. Later in zijn leven werd zijn broer steeds gewelddadiger. “Hij heeft mijn vader zo hard geslagen, dat hij voor een aantal weken verlamd was”, vertelt Louis. “Jaren later wilde hij mij vermoorden omdat ik homoseksueel ben. Hij gaf aan dat zwarte mensen minderwaardig zijn ten opzichte van witte mensen. Jarenlang mishandelde hij zijn vrouwen en hij sloeg zijn hond zo hard dat hij niet meer goed kon lopen. Mijn broer was geen goed mens. Maar ik wilde hem leren begrijpen. Ik wilde erachter komen waarom hij zoveel haat en woede in zich had.”
“We zijn allemaal de consequentie van ons leven…”
Édouard Louis merkt op dat het politieke veld de laatste tien jaar steeds meer spreekt vanuit liefde. Mooie woorden. “Vrouwen zijn mooi, de LHBT-gemeenschap verspreid liefde, homo’s zijn helden, geëmancipeerde vrouwen zijn sterk. De sentimentele taal vermengt zich met de politieke strijd en vertroebelt het systeem. In manifesten, in demonstraties, in politieke essays gaan we uit van liefdevolle bewoordingen. Maar deze benadering van de politiek vormt een probleem. Als politiek wordt uitgedragen vanuit het begrip liefde, wat gebeurt er dan met diegene die zo hard zijn aangepakt door onze samenleving zodat zij niet meer in staat zijn zich liefdevol te gedragen. Door klassenstrijd, racisme, mannelijke dominantie of geweld. Verdienen zij niet juist extra onze aandacht, omdat hun handelen reflecteert wat er in hun leven gebeurt. Wat er in de wereld gebeurt. Moeten we niet juist naar hen luisteren om die wereld te kunnen veranderen?”
Édouard trekt de lijn vanuit zijn wens om zijn broer te begrijpen door naar de politiek. Hij stelt zichzelf de vraag wat er gebeurt als je als samenleving of politieke partij alleen de groep die verdedigbaar is, vertegenwoordigd? Wat gebeurt er dan met de groep die wordt gezien als lastig, geweldpleger of ‘bully’? Wat gebeurt er dan bijvoorbeeld met mensen die vanuit een gevoel van wraak en boosheid in de privacy van een stemhokje kiezen voor een extreme partij. Zij stemmen tegen wat hun is aangedaan, of de interpretatie van wat hun is aangedaan. Volgens Édouard wordt het tijd dat we als samenleving aandacht krijgen voor deze groep. Kan het zijn dat je pas een verandering teweeg kan brengen in de samenleving als je de onverdedigbare leert begrijpen? “Ik verdedig niet mijn broer, maar het verhaal van mijn broer omdat het niet te verdedigen is”, aldus Édouard Louis. “Ik probeer een man te begrijpen die ik verafschuwde. Zijn dood en zijn persoonlijke verhaal kunnen misschien, als manifest voor de arbeidersklasse, een shift veroorzaken in de samenleving. Ik vraag u bereid te zijn om te luisteren, te begrijpen. Zodat u bij kan dragen aan deze verandering.”
Eerlijk zullen we alles delen? staat als vraag centraal tijdens Shift Talks. Met lezingen, discussies, kunst, een Living Library en workshops onderzoeken we die vraag. Zo ook tijdens het gesprek met Sander Schimmelpenninck en Joris Luyendijk afgelopen vrijdag 17 november in De Verkadefabriek. De eerste vraag die aan beide heren werd gesteld door dagvoorzitter Yasmin Ait Abderrahman ging over de definitie eerlijk. Wat ís eigenlijk eerlijk?
Door: Lesha Bosman
Volgens Sander Schimmelpenninck is het niet realistisch om een maatschappij te creëren zonder ongelijkheid. “Maar deze ongelijkheid moet wel binnen bepaalde kaders blijven”, is hij van mening. Sander Schimmelpennick is journalist, voormalig hoofdredacteur van Quote, presentator en programmamaker voor de VPRO. “Wij staan nu als samenleving voor de uitdaging om de ongelijkheid te verminderen. Vaak is er een crisis of ramp nodig om inzicht te krijgen in dat het huidige systeem niet goed functioneert. Denk aan een oorlog. Misschien is de klimaatcrisis voldoende crisis om tot nieuwe inzichten te komen. Er moet in ieder geval iets gebeuren aan de groeiende ongelijkheid en de toenemende spanning in de samenleving. Doen we dat niet, dan breekt uiteindelijk de pleuris uit. Veel te lang hebben we de politieke knoppen naar rechts gedraaid. Het wordt echt tijd dat we deze knoppen meer naar het midden gaan draaien.”
[Tekst gaat verder onder de foto]
“3% van de Nederlanders, mannen zoals ik, spelen nu de baas…” – Joris Luyendijk
Joris Luyendijk, schrijver van maatschappelijke boeken zoals ‘De zeven vinkjes’, ‘Het zijn net mensen’ en ‘Je hebt het niet van mij, maar…’, onderstreept de verrechtsing. “Maar er is wel een verschil in visie. Als je het financieel eerlijker maakt, blijft er nog steeds een verschil in klasse. De minachting die de hogere klasse, oftewel de hoger opgeleiden, uitstraalt op de lagere klasse, de laagopgeleiden, moet weg. In plaats daarvan moet er een respect voor elkaar en een solidariteitsgevoel ontstaan. Nu spelen 3% van de mannen zoals ik, met zeven vinkje, de baas. Wij zijn man, hetero, wit, hebben minstens één ouder die in Nederland is geboren, minstens één ouder die hoogopgeleid of welgesteld is en we hebben zelf gymnasium/ VWO en een universitaire studie gevolgd. Mijn groep heeft heel veel kans op succes om de ongelijkheid te verminderen. Maar we zullen er niet voor strijden. Wij hebben namelijk geen ervaring met ongelijkheid. Mannen zoals ik moeten zich eerst bewust worden van hun eigen positie en die van anderen. Kijk bijvoorbeeld naar de toeslagenaffaire. Niemand binnen ons ‘reservaat’ kent een slachtoffer. We komen ze ook niet tegen. We moeten de bubbel waar we in zitten doorbreken.”
Schimmelpenninck is niet wars van het huidige systeem. Hij gelooft wel degelijk in een meritocratie waarbinnen de sociaal-economische positie van elk individu is gebaseerd op de verdiensten van een persoon. De eigen inzet bepaalt welke positie (sociale status) men kan innemen in de samenleving. Maar Joris vraagt zich op zijn beurt af wie dan de merites bepaalt? “In coronatijd bijvoorbeeld zagen we welke beroepen er echt toe deden en welke niet. Dat waren niet per definitie de beroepen die we vooraf zouden hebben aangewezen als fundamentele beroepen. En loodgieters krijgen tegenwoordig een hoger loon dan communicatiewetenschappers terwijl scholen nog steeds minachting hebben als studenten ‘naar beneden gaan’ in niveau. Daarnaast is er nog het begrip onder-advisering. Binnen het onderwijs zou er volgens Joris een grote bewustwording moeten komen van dit onderwerp. Heb je een andere culturele achtergrond, ben je vrouw of kom je uit een lager milieu dan is de kans groot dat het advies voor een vervolgopleiding lager uitvalt. De rol van onderwijzend personeel om hier verandering in te brengen is heel groot.”
De oplossing om een brug te slaan tussen de verschillende klasse ligt volgens Sander en Joris in een maatschappelijke diensttijd en het hervormen van het onderwijs. “Als je 11 bent krijg je een sticker slim, gemiddeld of dom”, aldus Sander. “Vanaf dat moment zit je in een andere klas(se), in een ander schoolgebouw en fiets je op een andere fiets. Je komt elkaar niet meer tegen. Het zou heel goed zijn om elkaar weer te treffen tijdens een maatschappelijke diensttijd.” Daarnaast zou volgens Sander winst uit vermogen en erfenissen net zo zwaar belast moeten worden als inkomen uit werk. En waar beide mannen het zeker over eens zijn is dat het solidariteitsgevoel moet terugkomen. “Je wilt niet alleen het beste voor je eigen kind, maar voor alle kinderen”.
Foto’s: Ben Nienhuis
Stelt u zich eens voor dat u geen geld heeft om uw kinderen een ontbijt te geven. Dat u geen geld heeft om een taxi te betalen voor uw zieke kind dat vervoerd moet worden. Zo begon 16 november de VPRO Tegenlicht Meet up Den Bosch met als titel De Kloofdichters. De avond was de aftrap van Shift Talks 2023.
Door: Lesha Bosman
Er loopt een kloof door Nederland tussen arm en rijk, tussen hoogopgeleid en laagopgeleid en volgens politicoloog en publicist Tim S’Jongers ook tussen de hoopvollen en de hooplozen. Volgens hem is er een systeemverandering nodig om deze kloof te dichten. “Het bieden van hoop”, zo geeft hij aan in de documentaire De Kloofdichters, “ligt niet bij de hooplozen, maar bij de hoopvollen.”.
Thijs Honig begint het gesprek in de bibliotheek van Huis73 door zich uit te spreken over de aflevering De Kloofdichters. “Beschamend om te zien dat mensen in armoede zich verontschuldigen tegenover een systeem.” Thijs noemt zichzelf een hoopverlener. Als directeur van de Maatschappelijke Opvang Den Bosch sloot hij Het Inloopschip, de opvanglocatie voor daklozen. Als je daklozen wilt helpen, moet je geen opvangplekken creëren maar een huis aanbieden, is zijn overtuiging. Dan pas los je het probleem op.
Denise Harleman is ook te gast deze avond. Zij is oprichter van Collectief Kapitaal en tevens spreker in de Tegenlicht aflevering. Collectief Kapitaal is een burgercollectief dat streeft voor een samenleving waarin geen mens hoeft te vechten voor een bestaan. Tijdens de avond geeft zij aan zich niet comfortabel te voelen met de kloofmetafoor. “Door van een kloof te spreken, lijkt het alsof we deze zouden kunnen dichten met geld,” legt zij uit. “Maar er ligt veel meer ten grondslag aan deze kloof. Het gaat over het wij-zij-denken. Daar moeten we vanaf. De oplossing ligt in het vormen van een werkelijke ‘wij’ in de samenleving. Waarbij een liefdevol solidariteitsgevoel de basis vormt.”
In de aflevering is ook Wendy Broeders, coördinator van een buurthuis aan het woord. Zij geeft aan dat mensen vooral rust willen. Maar wanneer ervaar je rust? Vraagt gespreksleider Jochem Kromhout het publiek. “Rust krijg je op het moment dat je kans op bestaanszekerheid groot is”, aldus een vrouw uit het publiek. “Mijn kans op bestaanszekerheid is enorm afgenomen. Na een ongeluk ben ik in een rolstoel terecht gekomen en sindsdien worstel ik met het systeem. Ik woon in een huis waar ik geen gebruik kan maken van mijn keuken en mijn badkamer. Door regels binnen de gemeente en de zorg, word ik belemmerd in mijn bestaanszekerheid. Het beleid en de regelgeving sluiten totaal niet aan op de praktijk.”
Maar hoe doe je dat, beleid en praktijk beter op elkaar aan laten sluiten? Volgens Thijs Honig moeten beleidsmakers uitgaan van de mens en van daaruit beleid maken. Denise denkt dat wij als burgers op moeten staan. Het Collectief Kapitaal laat zien dat je als burger verschil kan maken. “Ik hoop dat we op deze manier de wereld kunnen inspireren.” Uit het publiek wordt aangevuld; “Als je blijft wachten tot de overheid iets doet, gebeurt er niets. Je moet buiten de lijntjes durven kleuren. We zouden een soort professionele ongehoorzaamheid in de samenleving moeten introduceren.” Toch vindt Denise het belangrijk dat ook de overheid vanuit rechtvaardigheid het systeem blijft verbeteren. Het is een taak van ons allemaal. Van de overheid, de gemeenschap en van onszelf als individu. Als we de kloof willen dichten, moeten we er samen de schouders onder zetten. Niet volgend jaar, niet morgen, maar nú.
Op 25 november, tijdens de slotbijeenkomst van Shift Talks, onderzoeken we met o.a. Denise Harleman van Collectief Kapitaal naar een nieuwe manier van samenleven. In verschillende kunst- en gespreksvormen neemt Collectief Kapitaal je bij de hand om samen een liefdevolle samenleving te verbeelden en de eerste stappen in die richting te zetten.
Foto’s: Ben Nienhuis
Waardevolle gesprekken die de ongemakkelijke rauwheid blootleggen en het lef tonen om een brug te slaan over de kloof tussen arm en rijk. Eerlijk zullen we alles delen? Dat is de vraag die aan de basis ligt van Shift Talks 2023. Met een scala aan toonaangevende sprekers, debatten, workshops en kunst onderzoeken we een nieuwe opvatting van eerlijkheid in ons samenleven en hoe we daar kunnen komen. Centraal staat de keynote speech, die dit jaar op 21 november wordt gehouden door de wereldberoemde Franse schrijver Édouard Louis.
De wereldberoemde Franse schrijver Édouard Louis houdt op dinsdag 21 november zijn keynote speech bij de Avans Hogeschool. Louis zet zijn persoonlijke levensverhaal in om verandering tot stand te brengen. Met gevoel voor schaamte, vernedering en schuld brengt hij in beeld wat er precies gebeurt in zijn leven en de levens van anderen die opgroeien in armoede, worstelen met acceptatie van hun seksualiteit, hun klasse en hun hoop en strijd om een beter leven. Het werk van Louis is in meer dan 30 talen vertaald, wat hem tot één van de meest gevierde schrijvers van zijn generatie maakt. De komst van Louis naar Shift Talks is niet onopgemerkt gebleven en de zaal van het atrium bij Avans vult zich snel.
Op 16 november trapt Shift Talks af met de VPRO Tegenlicht Meet-up en gaan Denise Harleman en Thijs Honig in gesprek over de kloof tussen de ‘hoopvollen’ en de ‘hooplozen’. Op 17 november spreken Sander Schimmelpenninck en Joris Luyendijk over de kloof, vinkjes en de brug. Op 20 november geeft Shift Talks het podium aan Milio van de Kamp, schrijver van het boek Misschien moet je iets lager mikken? Op 21 november spreekt Édouard Louis zijn keynote speech uit bij Avans Hogeschool. Makers van de documentaireserie Klassen, Sarah Sylbing & Ester Gould en eerste-generatiestudent Charisma Hehakaya gaan op 22 november in gesprek over de rol van het onderwijs. Politicoloog, bestuurskundige en publicist Tim ’S Jongers houdt op 24 november een interactieve lezing over de absurde realiteit van leven in armoede.
Shift Talks ziet in dit thema de kracht van samenkomen en het voeren van eerlijke gesprekken. Op 18 november kan iedereen tijdens de Living Library één op één gesprekken voeren met mensen die hun levensverhaal willen delen. Filosoof Roos Slegers houdt op die dag ook een workshop met het confronterende, autobiografische werk van Édouard Louis in de hand. Gedurende het festival wordt op drie momenten een daghap gedeeld: een tafel waarbij een voedzame, vegetarische maaltijd wordt gedeeld en deelnemers uitgenodigd worden om ervaringen, ideeën en inzichten te delen met de andere gasten.
Door het diverse programma biedt Shift Talks iedereen de kans om erbij te zijn. De aard van de programma’s zijn verschillend en ook in de prijzen van de tickets maakt het festival onderscheid. Er is veel gratis toegankelijk en voor de betaalde programma’s kan de bezoeker zelf de prijs kiezen. Daarnaast biedt Shift Talks de mogelijkheid om een ticket te doneren voor Quiet Den Bosch, zodat ook mensen die het niet kunnen betalen toch kunnen deelnemen.
Het is zover! Vanaf nu kun je tickets bestellen voor Shift Talks 2023. We hebben een fantastisch programma met (inter)nationale sprekers samengesteld die je meenemen in de transitie van sociale (on)gelijkheid. Persoonlijke verhalen over kloven tussen armoede en rijkdom, leef- en systeemwereld geven een brutaal eerlijk beeld over de impact van kansenongelijkheid.
Met onder andere Édouard Louis, Tim ‘S Jongers, Sarah Sylbing, Ester Gould en vele anderen. Binnenkort worden er meer programma’s en namen bekend gemaakt. Wil je niets missen, schrijf je dan in voor de nieuwsbrief. Tot ziens bij Shift Talks!
Met de komst van Édouard Louis naar ‘s-Hertogenbosch richt het kompas van Shift Talks zich deze editie op ongelijkheid, armoede en de kloof tussen arm en rijk: Eerlijk zullen we alles delen? Dat is de vraag die aan de basis ligt van Shift Talks 2023. We onderzoeken met debat, meetups, workshops en kunst een nieuwe opvatting van eerlijkheid in ons samenleven en hoe we daar kunnen komen.
Ooit bestreden we ongelijkheid. Dubbeltjes moesten de kans krijgen een kwartje te worden. Niemand zakte onnodig door een ondergrens. Het vormde de basis van onze welvaart. Nu is het anders. In Nederland leeft inmiddels één miljoen mensen onder de armoedegrens. We groeiden naar 120 duizend voedselbank-gebruikers. Tegelijkertijd hebben we meer dan een miljoen miljonairs. Bestaansonzekerheid in een van de meest welvarende samenlevingen ter wereld is een feit. Sushi versus pasta-ketchup, voor de groente. De klassensamenleving van weleer begint zich opnieuw af te tekenen.
Maar er komt iets op stoom: er ontluikt stilaan een nieuw bewustzijn dat we mensen te veel aan hun lot overlaten. De verhalen over een onmenselijk bestaan aan de onderkant komen los. Onderlinge concurrentie, individualisering en versnelling van de samenleving hebben hun tol geëist. De roep om een andere ordening neemt toe. Een heuse SHIFT is in the making.
Dwarse denkers van internationale allure die haarfijn de paradigma shifts weten te verwoorden. Dat zijn de gasten van Shift Talks, een festival dat Huis73 dit jaar voor de derde keer organiseert. Deze keer is de wereldberoemde Franse schrijver Édouard Louis de hoofdgast van Shift Talks. Het onderwerp van zijn keynote speech vormt de inhoudelijke ruggengraat van dit festival. Het thema luidt ‘Eerlijk zullen we alles delen?’ en kent een scala aan toonaangevende sprekers, debatten, workshops en kunst.
OVER ÉDOUARD LOUIS
Schrijver en socioloog Édouard Louis (1992) werd geboren als Eddy Bellegueule en groeide op in het arme industriële noorden van Frankrijk. Zijn werk kenmerkt zich door de persoonlijke verhalen over zijn worsteling als jonge homoseksueel die opgroeide in een homofobe en verpauperde omgeving. In zijn boeken legt hij met zijn persoonlijke verhaal een directe link naar de politieke werkelijkheid. Louis debuteerde met de bestseller Weg met Eddy Bellegueule, waarvoor hij onder andere de Prix Pierre Guénin ontving. Zijn werk is in meer dan dertig talen vertaald, waardoor hij wereldwijd een van de meest gevierde schrijvers van zijn generatie is. Met zijn directe, persoonlijke en tegelijkertijd verfijnde literaire stijl schrijft hij het hart in van velen. Edoaurd Louis spreekt zijn keynote speech uit op dinsdag 21 november bij Avans Hogeschool in Den Bosch.
SHIFT TALKS 2023: EERLIJK ZULLEN WE ALLES DELEN?
Met de komst van Édouard Louis naar ‘s-Hertogenbosch richt het kompas van Shift Talks zich deze editie op ongelijkheid, armoede en de kloof tussen arm en rijk: Eerlijk zullen we alles delen? Dat is de vraag die aan de basis ligt van Shift Talks 2023. We onderzoeken met debat, meetups, workshops en kunst een nieuwe opvatting van eerlijkheid in ons samenleven en hoe we daar kunnen komen.
Ooit bestreden we ongelijkheid. Dubbeltjes moesten de kans krijgen een kwartje te worden. Niemand zakte onnodig door een ondergrens. Het vormde de basis van onze welvaart. Nu is het anders. In Nederland leeft inmiddels één miljoen mensen onder de armoedegrens. We groeiden naar 120 duizend voedselbank-gebruikers. Tegelijkertijd hebben we meer dan een miljoen miljonairs. Bestaansonzekerheid in een van de meest welvarende samenlevingen ter wereld is een feit. Sushi versus pasta-ketchup, voor de groente. De klassensamenleving van weleer begint zich opnieuw af te tekenen.
Maar er komt iets op stoom: er ontluikt stilaan een nieuw bewustzijn dat we mensen te veel aan hun lot overlaten. De verhalen over een onmenselijk bestaan aan de onderkant komen los. Onderlinge concurrentie, individualisering en versnelling van de samenleving hebben hun tol geëist. De roep om een andere ordening neemt toe. Een heuse SHIFT is in the making.
PROGRAMMA EN KAARTVERKOOP
Tickets voor de keynote bestel je hier. Het programma is nog in ontwikkeling, kijk hier voor een agendaoverzicht. Binnenkort worden er nieuwe namen bekendgemaakt. Om bij Shift Talks aanwezig te zijn heb je een online ticket nodig. Niet alle onderdelen zijn gratis, per programma verschilt dit.
OVER SHIFT TALKS
Shift Talks is een festival van Huis73. Het festival vindt plaats van 16 t/m 25 november 2023 in ’s-Hertogenbosch. Centraal staat een dwarse denker van internationale allure die de wereld de weg wijst in maatschappelijke thema’s van deze tijd, zoals klimaat, democratie, economie en technologie.
Dwarse denkers van internationale allure die haarfijn de paradigma shifts weten te verwoorden. Dat zijn de gasten van Shift Talks, een festival dat Huis73 dit jaar voor de derde keer organiseert. Deze keer is de wereldberoemde Franse schrijver Édouard Louis de hoofdgast van Shift Talks. Het onderwerp van zijn keynote speech vormt de inhoudelijke ruggengraat van dit festival. Het thema luidt ‘Eerlijk zullen we alles delen?’ en kent een scala aan toonaangevende sprekers, debatten, workshops en kunst.